Аутоиммунды аурулар — қазіргі медицинаның ең өзекті мәселелерінің бірі. Олардың таралуы жылдан жылға артып келеді, ал диагностикасы күрделі болып қалуда. Аурудың тән ауырсыну белгілеріне дейін ұзақ уақыт бұрын анықталуы мүмкін аутоантиденелерді табу маңызды рөл атқарады. Ең ақпараттық әдістердің бірі – жанама иммунофлуоресценция реакциясы (НРИФ).
Аутоиммунды аурулар — негізінде иммунологиялық толеранттылықтың бұзылуы жататын созылмалы патологиялар тобы. Иммундық жүйе ағзаның өз жасушаларын бөгде деп танып, оларға қарсы аутоантиденелер түзе бастайды. Қазіргі таңда 80-нен астам нозологиялық түрі сипатталған, олардың қатарына жүйелі (жүйелі қызыл жегі, жүйелі склеродермия, ревматоидты артрит) және органоспецификалық аурулар (аутоиммунды тиреоидит, 1-типті қант диабеті) жатады.
Кардиология және ішкі аурулар ҒЗИ Клиникалық-диагностикалық зертханасының меңгерушісі Гүлсім Асқарова, дәл зертханалық диагностика аутоиммунды үдерісті ерте кезеңде анықтауға, оның белсенділігін бағалауға және аурудың ағымын болжауға мүмкіндік береді, дейді. Көбіне аутоантиденелерді зерттеу қолданылады.
Аутоантиденелер – ағзаның өз жасушалық және тіндік құрылымдарына қарсы бағытталған спецификалық иммуноглобулиндер. Олар аурудың клиникалық белгілері пайда болғанға дейін анықталуы мүмкін.
НРИФ әдісі келесі жағдайларда қолданылады: жүйелі қызыл жегі, жүйелі склеродермия, Шегрен синдромы, дерматомиозит пен полимиозит, васкулиттер. НРИФ жүйелі аутоиммунды аурулар үшін жоғары диагностикалық құндылыққа ие және скринингтік әдіс ретінде қолданылады.
Жанама иммунофлуоресценция реакциясы (НРИФ) — аутоиммунды аурулардың зертханалық диагностикасындағы негізгі әдіс. Ол жоғары сезімталдықты қамтамасыз етеді, кең ауқымды аутоантиденелерді анықтауға мүмкіндік береді және ауру белсенділігін бағалауға жол ашады.
Әдіс антинуклеарлық антиденелерді алғашқы анықтауда «алтын стандарт» болып саналады.