Ревматоидты артрит — этиологиясы белгісіз созылмалы аутоиммунды ауру, ол буындардың қабынуын тудырады және жасына, өмір салтына, денсаулық жағдайына қарамастан кез келген адам ауыруы мүмкін.
Өткен ғасырдың 80-90 жылдарында ревматоидты артрит негізінен жастар (20-40 жас) ауруы болып саналған. Бүгінде адам 50, 70 және 80 жасында да ауырып қалуы мүмкін. Ревматоидты артритпен кішкентай балалар да (негізінен бір жастан 3 жасқа дейін) ауырады, бірақ ересектерге қарағанда жеңіл өтеді.
Бәрі қарапайым суықтанудан басталады. Әдетте алдымен жалпы әлсіздік, шаршау пайда болады. Біртіндеп оларға бұлшықеттердің ауыруы, тершеңдік, температураның жоғарылауы қосылады. Содан кейін буындардағы ауырсыну пайда болады. Ауру кез-келген буынға әсер етуі мүмкін. Басқа көріністер болуы мүмкін: тырнақтардың сынғыштығы, қаңқа бұлшықеттерінің әлсіреуі, плевриттің дамуы, өкпе тіндерінің зақымдалуы. Олар ревматоидты түйіндердің пайда болуымен бірге жүреді және зақымдалған буындарда пайда болуы мүмкін және терінің астында тығыз шарлар түрінде сезіледі.
Полиартриттің негізгі белгісі — саусақ буындарының симметриялы зақымдануы. Тек осы симптомға сүйене отырып, диагноз қоюға болады. Егер тізе буыны ауырса, бұл басқа аурулардың белгісі болуы мүмкін.
Аурудың екінші белгісі — таңертең оянған адам алақанын қыса алмайтын таңертеңгі қозғалыстың шектелу симптомы.
Ревматоидты артриттің нақты себептері бүкіл әлемде анықталмаған. Сыртқы әсердің нәтижесінде (вирустық инфекция, стресс, суық тию немесе керісінше ыстық өту) иммунитеттің дұрыс жұмыс істемейді. Кейбіреулер аурудың маусымдық өршуімен және дененің физиологиялық өсу кезеңдерімен байланысын атап өтеді (жасөспірімдік шақ, әйелдерде босанғаннан кейінгі кезең, климакс). Әдетте, иммундық жүйенің жасушалары вирустық инфекцияға жауап береді (оған шабуыл жасайды), дененің өз тіндеріне зиян келтірмейді. Осылайша буындардың қабынуы басталады.
Кардиология және ішкі аурулар ҒЗИ №2 терапия бөлімшесінің ревматолог дәрігері Маржан Абдуллаеваның айтуынша, полиартритті емдеу үшін қазіргі заманғы медицинада базистік терапияны (иммундық жүйе жасушаларының антиденелер өндірісінің белсенділігін төмендететін ем) пайдаланады. Бұл терапияның ерекшелігі — ол емдеудің алғашқы күнінен бастап және өмір бойы жүргізіледі. Науқас дәрі-дәрмектерді үнемі қабылдауы керек. Мұндай жағдайларда ауру уақыт өте келе басылады және адамның өмір сапасы жақсы жаққа өзгере бастайды. Емдеу аурудың белсенділігі мен ұзақтығына байланысты. Әр науқас үшін жеке емдеу схемасы таңдалады.
Базистік препараттармен стандартты терапияның тиімділігі жеткіліксіз болған жағдайда гендік-инженерлік биологиялық терапия қолданылады. Сондықтан негізгі терапиямен бірге ауырсынуды жеңілдету үшін тез әсер ететін стероидты емес қабынуға қарсы препараттар, кейде глюкокортикостериодтар қолданылады. Ремиссияға жету үшін негізгі терапияны үздіксіз жүргізу маңызды. Бұл қыздырғыш гельдер, жақпа майлар болуы мүмкін, олар өте терең еніп, буынның өзіне әсер етеді, бірақ әсер ету үшін жақпа күніне 2 рет қолданылуы керек. Стероидты емес препараттар қабынуды, ауырсынуды төмендетуі мүмкін.
Минералды сулар, емдік ванналар аурудың төмен белсенділігімен немесе ремиссиямен адам денсаулығына пайдалы әсер етеді. Сондықтан алдымен стационарда емделіп, содан кейін физиотерапиялық емдеуден өткен жөн (жарты жылда 1 рет), күн сайын арнайы емдік гимнастика жасап, жылына бір рет тірек-қимыл аппаратының аурулары емделетін шипажайға барған жөн.